8 december 2021 - Het in Tersoal gevestigde HBO bouw & energie houdt zich bezig met de realisatie van energie-zuinige woningen en gebouwen. Belangrijk visitekaartje is de zelf ontworpen en in eigen beheer gebouwde woning van Harmen Bouwstra & Yvonne Cnossen met biobased materialen en slimme installaties naar Energielabel A++++. HBO bouw & energie is aangesloten bij Zakelijk Gezeilschap der KWS en Freon van Fossylfry Fryslân.
De woning staat op een historische locatie en moest van Hûs en Hiem in metselwerk en met dakpannen. Opvallend aan de woning zijn het grote raam op het zuiden en de flinke schuifpui. Bloedheet in de zomer zou je zeggen, maar “Nee hoor”, zegt Bouwstra. “Door screens en zomernachtventilatie is de woning de gehele zomer comfortabel. Door de grote raampartij en schuifpui komt in de winter veel warmte binnen. De kozijnen met triple glas zijn niet van traditioneel mahoniehout maar van Platowood. Platowood heeft een lage warmtedoorgangscoëfficiënt. Aardig om te weten is ook dat het natuurlijk een houtskeletbouw woning is opgebouwd met circulaire en biobased materialen De luchtdichtheid is zes keer beter dan het bouwbesluit voorschrijft. Dat is nogal wat. De isolatiewaarde van vloer, gevel en dak zijn ongeveer tweemaal zo goed als het huidige Bouwbesluit. En door het gebruik van een luchtwarmtepomp is de woning de gehele winter comfortabel warm. De balansventilatie zorgt voor een optimaal binnenklimaat. En dit alles met zeer weinig energieverbruik, de woning kan eigenlijk al met een kaarsje verwarmd worden. Sterker nog, Bouwstra betaalt een tientje per maand aan de energieleverancier maar krijgt aan het eind van het jaar circa 1.000 euro terug. Stijgende energieprijzen, we merken het niet. Daar heb je wat aan! De woning van Bouwstra is één van de meest energiezuinige gebouwen in de wijde omgeving en geheel gebouwd door lokale bedrijven en de installaties door Otte uit Sneek.
Voor wedstrijdzeilers is Harmen Bouwstra een bekend gezicht. Als wedstrijdzeiler in de Zestienkwadraat en de laatste jaren vooral van het kranen met de KWS-kraan bij De Potten. Tijdens de Sneekweek op donderdagmiddag wil iedereen tegelijk het water uit. Hiervoor hebben we het Turbotakelen geintroduceerd waarmee we zomaar 20-30 boten per uur takelen. Voor wie dat niet nodig is is er op vrijdag Servicetakelen “De sfeer is dan relaxed en we schenken nog net geen koffie.”
Bouwstra studeerde Bouwkunde aan de HTS in Zwolle en werkte met het diploma op zak bij grote aannemers. Tot de financiële crisis die het ene na het andere bouwbedrijf deed omvallen, heeft hij onder andere 1.450 woningen voorbereid in het Oostelijk Havengebied in Amsterdam en als projectleider bij Van Hoogevest in Amersfoort meer dan 1.000 woningen en een winkelcentrum technische ontwikkeld in Aalsmeer.
Met veel kennis van energiebesparing, een uitgebreid netwerk en een berg enthousiasme, begon hij in 2012 voor zichzelf. Door een cursus ‘Passief Bouwen’ kreeg zijn interesse in energiebesparing een extra boost. “Het principe van passief bouwen is dat woningen in beginsel geen energie nodig hebben voor verwarming en koeling. Over de levenscyclus van een gebouw leidt passief bouwen tot de laagste kosten.” De samenwerking tussen de disciplines is essentieel en wordt door Bouwstra berekend in de energiebalansberekening.
Doordat zijn ouders een Dompkruiser hadden en later wedstrijdzeilden in een Moody 30, maakte Harmen al op jonge leeftijd kennis met de watersport. “Toen ik een Zestienkwadraat in wedstrijduitvoering zag, was ik meteen verkocht. Een jongensdroom was geboren. Met mijn toer-bm met wedstrijdtuig zeilde Harmen zijn eerste clubwedstrijden op de Belterwiede en in 1987 kocht ik mijn eerste wedstrijdboot. Het jaar daarop kocht ik de ‘4233’ een Kerkhoven & Jansma. Samen met Maarten Jamin stuurde hij om beurten. Harmen zeilde jaren teamwedstrijden Holland-Friesland en in 1992 won Harmen met Chris den Hartog de Sneekweek A2. Een jaar later sloeg het noodlot toe toen jeugdige onverlaten op de parkeerplaats nabij zijn woning in Zwolle, de boot in brand staken. Weinig meer te redden. “Ik kon nog net mijn auto van de boottrailer loskoppelen."
Een enorm geluk dat Harmen daarna de ‘4327’ kon kopen, de enige echte Pabbruwee. Een boot gebouwd bij Albert Wester door Gerard Pabbruwee, in 1982 winnaar van de Primus Inter Pares. Vele goede resultaten werden gevaren en deze Zestienkwadraat is nog steeds in zijn bezit. In Tersoal is speciaal voor deze boot een botenstalling naast de nieuwe woning gebouwd. Trots toont Harmen zijn ‘4327’ met de naam ‘Cinnamon girl’ een song van Neil Young. “Ik heb twee hobby’s, “zegt hij. “Zeilen en muziek. De 4233 heette ‘Expecting to fly’, ook van Neil Young. En de naam van de Enkhuizersloep 615 die hij liet bouwen was ‘Shore leave’ van Tom Waits. Naast actief wedstrijdzeiler in de Zestienkwadraat was Harmen ook 27 jaar actief als bestuurslid in de 16m2 Klasse Organisatie waaronder wedstrijdcommissaris, secretaris, technische commissie en rayonvertegenwoordiger.
HBO bouw & energie heeft in de verduurzaming gebouwen de wind in de zeilen. Helemaal nu de energieprijzen stijgen. Al jaren adviseren wij aannemers, architecten en particulieren. Voor bestaande bouw hebben we een stappenplan met no-regret maatregelen naar uiteindelijk aardgasloos. Nieuwbouw is vaak nog traditioneel en volgens het Bouwbesluit. De passief woning is de kroon op het werk. Over circa 10 jaar is dit de norm in het Bouwbesluit.
Voor de Stichting WNR uit Ede is Harmen contactpersoon voor Noord-Nederland, de Stichting is actief met woningverbetering en verduurzamen van VvE’s.